دندان عقل و همه چیز در مورد آن

دندان عقل چیست

در دوره رشد و تکامل یک انسان، دندان‌ها شروع به رشد می‌کنند و در نهایت آخرین دندانی که شروع به رشد می‌کند، دندانی به نام دندان عقل است. این دندان در انتهای فک قرار دارد. این دندان که در چهار طرف فک وجود دارد، حدوداً از سنین 15 تا 25 سال شروع به رشد می‌کند. در واقع می‌توان گفت که گاهی رشد دندان عقل از سنین نوجوانی تا جوانی ادامه پیدا می‌کند.

در بسیاری از موارد نیز ممکن است این دندان پس از اینکه رشد کرد، قابل دیدن نباشد که در چنین شرایطی به آن دندان عقل نهفته می‌گویند. متاسفانه این دندان نمی‌تواند یک رشد طبیعی داشته باشد، به همین دلیل در بسیاری از موارد سایر دندان‌ها را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد، به طوری که ممکن است آنها نیز با مشکل مواجه شوند.

دندان عقل چه مشکلاتی ایجاد می‌کند

همان طور که ممکن است رشد دندان عقل برای بسیاری از افراد مشکل ایجاد کند، برخی از افراد بدون هیچ مشکلی رشد این دندان را پشت سر می‌گذارند. در چنین شرایطی هیچ نیازی به اقدامات درمانی برای افراد وجود نخواهد داشت، اما زمانی که دندان عقل در زمان رشد با مشکل مواجه شود، نیاز است تا برای کشیدن آن توسط دندانپزشک اقدام شود.

بهتر است تا کشیدن این دندان در سنین پایین و جوانی انجام شود زیرا ریشه دندان در استخوان فک و لثه هنوز محکم نشده است، به همین دلیل کشیدن آن راحت‌تر خواهد بود.

از جمله مشکلات رایجی که دندان عقل می‌تواند ایجاد کند این است که به صورت نهفته باقی بماند و یا اینکه به جای رشد عمودی، رشد افقی داشته باشد. معمولاً این مشکلات به دلیل کوچک بودن فک اتفاق می‌افتد، زیرا دندان فضای کافی برای رشد کامل خود ندارد. در نتیجه رشد طبیعی نخواهد داشت و وضعیت سایر دندان‌ها را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.

این دندان اگر فضای کافی برای رشد نداشته باشد به ریشه دندان‌های کناری فشار زیادی وارد می‌کند که ممکن است منجر به آسیب رسیدن به ریشه آنها شود. همچنین ممکن است زمانی که دندان عقل به طور کامل رشد نکرده باشد، برای فرد بیمار درد بسیار زیادی در زمان جویدن غذا ایجاد کند. در این شرایط نیز توصیه می‌شود تا برای جراحی و کشیدن دندان نیز اقدام شود.

متاسفانه دندان‌های نهفته که قابل دیدن هم نیستند، می‌توانند مشکلات بسیار زیادی را برای بیماران ایجاد کنند.

روش‌های رشد کردن دندان عقل

رشد این دندان می‌تواند به شکل‌های زیر باشد:

• رشد طبیعی به صورت عمودی مانند سایر دندان‌ها
• با ایجاد زاویه نسبت به دندان کناری
• به سمت پشت استخوان فک
• رشد به سمت سایر دندان‌ها که در اصطلاح به آن مولر دوم گفته می‌شود

در چه زمان باید برای کشیدن دندان عقل اقدام کرد؟

زمانی که این دندان نهفته باشد و یا رشد کاملی نداشته باشد نیاز است تا برای کشیدن آن اقدام شود. اما دلایل دیگری وجود دارند که می‌تواند منجر به جراحی و کشیدن دندان عقل شود، که برخی از آنها شامل موارد زیر است:

باقی ماندن باکتری و ذرات غذا

دندان عقل در انتهای استخوان فک قرار دارد. به همین دلیل ممکن است که دسترسی به آن در زمان مسواک زدن کمی مشکل باشد و نتوان به طور کامل باکتری و ذرات غذا را که بر روی آن باقی می‌ماند را از سطح آن پاک کرد. وجود باکتری و مواد غذایی بر روی دندان می‌توان منجر به پوسیدگی آن شود و حتی این پوسیدگی به سایر دندان‌ها نیز سرایت کند. در چنین مواردی دندانپزشکان توصیه می‌کنند که این دندان کشیده شود.

بیماری‌های لثه

گاهی ممکن است کیست و یا تومورهایی در لثه به وجود بیاید که بیمار را با مشکلات بسیار زیادی مواجه کند. همچنین گاهی نیز ایجاد آبسه و عفونت در اطراف دندان نیز می‌تواند دلیلی برای کشیدن دندان باشد. معمولاً زمانی که بیمار با عفونت‌های لثه مواجه می‌شود و این عفونت به آنتی‎بیوتیک جواب ندهد، دندانپزشک اقدام به کشیدن دندان می‌کند.

پوسیدگی دندان

مهم‌ترین موردی که معمولاً بیماران را مجبور به کشیدن دندان می‌کند، پوسیدگی است. پوسیدگی دندان عقل می‌تواند شامل خود دندان عقل و گاهی نیز دندان‌های کناری نیز باشد. پوسیدگی دندان نیز گاهی با درد همراه است که در چنین شرایطی دندانپزشک تصمیم به جراحی و یا کشیدن دندان می‌گیرد.

آیا کشیدن دندان عقل زمان مناسبی دارد؟

دندانپزشک با بررسی دقیق وضعیت دندان با کمک تصاویر پرتونگاری، تصمیم می‌گیرند که چه زمان بهتر است تا برای کشیدن دندان اقدام شود. عواملی مانند پوسیدگی عفونت و یا رشد ناقص دندان، از جمله عواملی هستند که زمان کشیدن دندان عقل را مشخص می‌کنند، اما توصیه می‌شود اگر در همان ابتدای رشد دندان عقل متوجه رشد غیر طبیعی آن شدید، خیلی سریع برای کشیدن دندان اقدام کنید.

جراحی دندان عقل با بی‌حسی و یا بی‌هوشی

یکی از نگرانی‌هایی که بیماران برای جراحی این دندان دارند، این است که چگونه درد کمتری احساس کنند. اینکه این عمل با بی‌حسی انجام شود و یا بی‌هوشی، که این کار با تصمیم پزشک است اما به طور کلی عمل جراحی ممکن است با بی‌حسی، بیهوشی آرام بخش و یا بیهوشی عمومی انجام شود.

در هر صورت جای هیچ نگرانی برای بیماران نیست، زیرا دندانپزشکان تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا بیمار تجربه سختی از کشیدن و جراحی دندان عقل نداشته باشند.